top of page
Yazarın fotoğrafıProf. Dr. Burhan Uslu

Yan Bağ Zedelenmeleri


İç Yan Bağ (İÇB veya MCL) ve Dış Yan Bağ (DYB veya LCL) zedelenmelerini çok iyi anlamanız için anatomi fonksiyonlarını iyi bilmeniz gerekmektedir. Bağlar kemikleri bir arada tutan ve stabiliteyi sağlayan kalın sicinlerdir. Dizde 4 ana bağ vardır. Dizin iç yüzünde İYB, dış yüzünde DYB ve diz merkezinde 2 adet çapraz bağ vardır, ön çapraz (ÖÇB) ve arka çapraz (AÇB).

Yan bağlar 1, 2 ve 3. derecede zedelenebilirler. Hafif ve orta derecede yırtıkları kendiliğinden iyileşebilir. 3. derecede yan bağ yırtıkları çok ciddi zedelenmelerdir ve diğer diz zedelenmeleri ile birlikte olurlar. İç yan bağ genellikle dıştan gelen darbe sonrası (valgus kuvveti) oluşurlar. İç kısımdan gelen darbeler sonrası ise dış yan bağ zedelenir. İç yan bağ zedelenmesi dış yan bağdan daha sık olarak görülür ve temas sporlarında görülme oranı yüksektir. Zedelenme anında ağrı ve şişlik olur. Zedelenme anında dizde ses duyulur ya da hissedilir ve sonrası diz unstabil durumdadır.

Zedelenme kısmi ya da tam olabilir. Geniş yırtıklarda diz ekleminde instabilite gelişir. Diğer yapılarda da zedelenme olabilir. Menisküsler, ÖÇB ve AÇB zedelenebilir. Genç sporcularda kırık meydana gelir. Eğer yırtık varsa dizin içeri ve dışarı zorlanmasında instabilite, eklem mesafesinin açılması gözlenir. Röntgen kırık yönünden mutlaka çekilmelidir. MRI diğer doku zedelenmelerinin tanınması yönünden yardımcıdır.

Yan bağ zedelenmelerinde tedavi zedelenmenin şiddetine ve diğer dokularda zedelenme olup olmadığına göre değişir. Öncelikle buz kompresi, koltuk değneği, bandaj, istirahat uygulanması, ağrı ve şişliği azaltır. 1 ve 2ci derecede zedelenmelerde kullanılacak dizlik ve fizik tedavi programı ile genellikle 6 hafta süre içinde tam iyileşme gözlenir. 3cü derecede zedelenmeler ya da ilave diğer diz yapılarındaki zedelenmeler cerrahi tedaviye gidebilir.

bottom of page