Menisküs Kökü Yırtıkları

Menisküs kök yırtıkları, dizdeki menisküs kıkırdağının kemiğe tutunduğu noktada meydana gelen ciddi yırtıklardır. Bu kök yapılar, menisküsün kemiğe tutunduğu ana noktalarıdır. Bu tür yırtıklar; şiddetli diz ağrısına, fonksiyon kaybına, dengesizlik hissine ve hızlı gelişen osteoartrite (kireçlenmeye) yol açabilir. Bu durum, bazı uzmanlar tarafından "sessiz bir salgın" olarak tanımlanmıştır.

Son on yılda daha fazla gündeme gelmesinin nedeni, ciddiyetine rağmen tanınmasının ve uygun şekilde tedavi edilmesinin zorluğudur. Menisküs kökü yırtıkları her zaman MR veya artroskopi ile kolayca tespit edilemez. Ancak bu konuda deneyimli diz cerrahları, gözden kaçırılmaması gereken bu yaralanmaları özellikle araştırmaktadır.

Menisküs, diz ekleminde kaval kemiği (tibia) ile uyluk kemiği (femur) arasında yer alan kama şeklinde bir kıkırdaktır. Dizde, iç kısımda yer alan medial menisküs ve dış kısımda bulunan lateral menisküs olmak üzere iki menisküs bulunur. Menisküsler; vücut ağırlığını daha geniş bir alana yaymak, darbeleri emmek, dizin dönme stabilitesine yardımcı olmak ve eklem kıkırdağını korumak gibi önemli görevler üstlenirler. Kısacası, menisküs yapıları dizin normal hareket ve biyomekaniğini sürdürmesinde kritik rol oynar.

Menisküs Kökü Yırtıkları Türleri

Menisküs kökü yırtıkları, oluşum şekline göre ikiye ayrılır:

1. Travmatik Menisküs Kökü YırtıklarıGenellikle genç ve aktif bireylerde görülür. Çoğu zaman ön çapraz bağ (ACL) yırtığı ile birlikte, daha çok lateral menisküste oluşur. Ayağın yere basması esnasında yapılan ani bir dönme hareketi bu tür yırtıklara neden olabilir.

2. Dejeneratif Menisküs Kökü YırtıklarıDaha çok 40 yaş üzeri bireylerde ve çoğunlukla medial menisküste ortaya çıkar. Bu hastalarda genellikle diz arkasında hafif ve sinsi başlayan ağrılar olur. Ardından, önemsiz gibi görünen bir hareket (örneğin kaldırıma çıkmak) sonrası ağrının ani şekilde artması ve üzerine basamama şikâyetleri görülür.

Bu durumda, menisküs kökü zamanla aşınır ve sonunda tamamen yırtılır. Bazı hastalar bu sırada bir "çatlama" sesi duyduklarını ifade ederler. Ağrı ve şişlik birkaç gün sürebilir, sonrasında hastalar tekrar yürüyebilir hale gelir; ancak genellikle bir miktar ağrı ve işlev kaybı kalır.

En yaygın belirtiler:

• Ağrı

• Şişlik

• Dizin "boşalacakmış gibi" hissedilmesi

Tedavi Seçenekleri

Tedavi seçenekleri, cerrahi olmayan yöntemler ile cerrahi müdahale arasında değişir:

• Cerrahi olmayan yöntemler: Fizik tedavi ve enjeksiyonlar gibi uygulamalar semptomları hafifletmekte sınırlı etki gösterebilir.

• Cerrahi tedavi: Menisküs kökünün kesilmesi (rezeksiyon) veya dikilerek kemiğe yeniden tutturulması şeklinde olabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta vardır: Menisküs kökünün kesilmesi (rezeksiyon), onarım anlamına gelmez. Bu fark hastalara açıkça anlatılmalıdır.

Menisküs kökü onarımı (dikilerek kemiğe tutturulması), genellikle artroskopik olarak yapılır. Bu işlem sonrası hastanın 4–6 hafta koltuk değneği kullanması ve fizik tedavi alması gerekir. Bu süreç, yapılan onarımın korunması için kritik öneme sahiptir.

Teknik açıdan zorluk taşıyan bu işlem, her cerrah tarafından uygulanamayabilir. Dizin biyomekaniğini korumak ve ileride gelişebilecek kireçlenmeleri önlemek adına, mümkün olduğunca menisküs kökü yırtıklarının onarılması önerilmektedir.

Nitekim yapılan çok sayıda araştırma, sadece menisküsün kesildiği (onarım yapılmadığı) hastalarda, 5 yıl içinde diz protezi gereksiniminin %30–40 oranında arttığını ortaya koymuştur.

Menisküs Kökü Onarımı İçin İdeal Adaylar

• Akut ya da kronik menisküs yırtığı bulunan bireyler

• Eklemlerinde ileri derecede artritik değişiklik ya da daralma bulunmayanlar

• Aşırı kilolu olmayan bireyler

Eğer sizde ya da bir yakınınızda menisküs kökü yırtığı teşhisi konulduysa, sevindirici haber şu ki; doğru hasta grubunda, günümüzdeki gelişmiş cerrahi teknikler ve özel aletlerle yapılan menisküs kökü onarımları, diz gücünü ve hareket kabiliyetini geri kazandırma açısından etkili ve uygulanabilir bir tedavi seçeneğidir.